Το Νταβός στη σκιά των μεγάλων ανισοτήτων

Οπως κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες, έτσι και φέτος οι πλουσιότεροι και ισχυρότεροι της υφηλίου συρρέουν με πτήσεις τσάρτερ και ιδιωτικά τζετ στο ελβετικό θέρετρο του Νταβός προκειμένου να συζητήσουν, αποκομμένοι σε «γυάλινους πύργους», για την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας.

Το τετραήμερο ετήσιο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) ξεκινάει αύριο στα χιονισμένα βουνά της Ελβετίας με τη συμμετοχή περίπου 2.500 επιφανών επιχειρηματιών, ακαδημαϊκών και πολιτικών ηγετών από ολόκληρο τον κόσμο.

Οπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος οι συζητήσεις είναι προγραμματισμένο να περιστραφούν γύρω από ένα βασικό φλέγον ζήτημα. Το 2009, στον απόηχο της κατάρρευσης της Lehman Brothers, το θέμα ήταν η «διαμόρφωση του κόσμου μετά την κρίση», ενώ τα επόμενα χρόνια οι συνομιλίες έμελλε αναπόφευκτα να περιστραφούν γύρω από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους καθώς και το ελληνικό ζήτημα. Πίσω στην αυγή του 2014, το βασικό θέμα που σαν φάντασμα πλανιέται πάνω από το ελβετικό θέρετρο είναι αυτό της διαρκώς διευρυνόμενης ανισότητας μεταξύ φτωχών και πλουσίων.

Εν αναμονή της αυριανής έναρξης του Παγκόσμιου Οικονομικού Συνεδρίου, όλοι συμφωνούν πως η εισοδηματική ανισότητα συνιστά ίσως τη μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια οικονομία τα επόμενα δέκα χρόνια. Ο Κλάους Σβαμπ (ιδρυτής και πρόεδρος του WEF), η Κριστίν Λαγκάρντ (διευθύντρια του ΔΝΤ) καθώς και 700 εξέχοντα μέλη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ έσπευσαν τις τελευταίες ημέρες να υπογραμμίσουν μέσω ανακοινώσεων-δηλώσεων τον μεγάλο κίνδυνο που εγκυμονεί το «τέρας» της ανισότητας για την παγκόσμια σταθερότητα.

Οσο για τις διαστάσεις που έχει λάβει το εν λόγω «τέρας», αυτές αναλύονται από τη διεθνή οργάνωση Oxfam υπό μορφή στατιστικών στοιχείων ικανών να (συγ)κλονίσουν ακόμη και τον πλέον χοντρόπετσο καπιταλιστή. Η Oxfam έδωσε χθες στη δημοσιότητα έκθεση με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Δουλεύοντας για τους λίγους».

Σύμφωνα με αυτήν, οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι της υφηλίου («πλήθος που θα χώραγε εύκολα σε ένα διώροφο λεωφορείο») κατέχουν σήμερα τόσο πλούτο όσο ολόκληρος μαζί ο μισός πληθυσμός της Γης.

Με άλλα λόγια, η περιουσία των 85 πλουσιότερων (που υπολογίζεται σε 1,7 τρισ. δολ.) ισοδυναμεί με αυτήν των 3,5 δισ. φτωχότερων. Παράλληλα, το πλουσιότερο 1% ελέγχει συνολικά 110 τρισ. δολ., ποσό 65 φορές υψηλότερο από αυτό που έχει στην κατοχή του το φτωχότερο 50%.

Να σημειωθεί δε πως 7 στους 10 ανθρώπους ζουν σε χώρες όπου η οικονομική ανισότητα διευρύνθηκε τα τελευταία 30 χρόνια, και πως το πλουσιότερο 1% του πληθυσμού είδε το μερίδιο του εισοδήματός του να αυξάνεται την περίοδο 1980-2012 σε 24 από τις 26 χώρες για τις οποίες η Oxfam έχει στοιχεία. Συγκεκριμένα στις ΗΠΑ, το πλουσιότερο 1% καρπώθηκε το 95% του πλούτου που δημιουργήθηκε μετά το 2009, ενώ την ίδια ώρα το 90% του αμερικανικού πληθυσμού γινόταν φτωχότερο.

Κι αν οι δισεκατομμύρια φτωχοί της υφηλίου είναι αφανείς και ανώνυμοι, βέβαια δεν ισχύει το ίδιο και για τους μετρημένους στα δάχτυλα πολυδισεκατομμυριούχους. Ενδεικτικά, στην τελευταία λίστα του Bloomberg με τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη βρίσκει κανείς τους συνήθεις υπόπτους: Μπιλ Γκέιτς, Κάρλος Σλιμ, Σέλντον Αντελσον, Αμάνσιο Ορτέγκα, Γουόρεν Μπάφετ, Τζεφ Μπέζος κ.α.

Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς (όπως για παράδειγμα ο Γκέιτς) θα βρίσκονται από αύριο στο Νταβός με στόχο να προτείνουν «λύσεις» στο «πρόβλημα» του… ανισόρροπου υπερπλουτισμού τους. «Η δράση δεν πηγάζει από τη σκέψη αλλά από την ετοιμότητα για ανάληψη ευθύνης», έλεγε ένας επιφανής Γερμανός θεολόγος (ο Ντ. Μπονχέφερ), και το Νταβός δυστυχώς φημίζεται μόνο για τις… σκέψεις του.

Στοιχεία

• Οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν 1,7 τρισ. δολ., όσα όλοι μαζί οι 3,5 δισ. φτωχότεροι
• Το πλουσιότερο 1% κατέχει 110 τρισ. δολ., ποσό 65 φορές υψηλότερο από αυτό που κατέχει το φτωχότερο 50%
• 7 στους 10 ζουν σε χώρες όπου η οικονομική ανισότητα διευρύνθηκε τα τελευταία 30 χρόνια
• Στις ΗΠΑ, το πλουσιότερο 1% καρπώθηκε το 95% του πλούτου που δημιουργήθηκε μετά το 2009, ενώ το 90% γινόταν φτωχότερο
• 210 άνθρωποι έγιναν δισεκατομμυριούχοι μέσα στο 2013, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των δισ/χων σε 1.426
• Η περιουσία των 10 πλουσιότερων Ευρωπαίων ξεπερνάει το συνολικό ύψος των προγραμμάτων στήριξης της ΕΕ την περίοδο 2008-2010
• 18,5 τρισ. δολ. βρίσκονται κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

ΜΠΙΛ ΓΚΕΪΤΣ

Στην κορυφή των πλουσίων
Τον τίτλο του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο από τον Μεξικανό Κάρλος Σλιμ Ελού ανακατέλαβε μέσα στο 2013 ο Μπιλ Γκέιτς. Σύμφωνα με στοιχεία του πρακτορείου Bloomberg, ο 58χρονος ιδρυτής και πρόεδρος της Microsoft αύξησε την περιουσία του κατά 15,8 δισ. στα 78,5 δισ. δολάρια, κερδίζοντας από το ράλι που πραγματοποίησε η μετοχή της εταιρείας του.

Ο μεγιστάνας, ο οποίος αποκαλείται από πολλούς ως «σωτήρας των φτωχών», έχει δωρίσει 28 δισ. δολάρια για το ίδρυμα «Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς», μια φιλανθρωπική οργάνωση που εργάζεται κυρίως στις φτωχές χώρες για τη βελτίωση της υγείας και της εκπαίδευσης.

Προ ολίγων πάντως ημερών ο βρετανικός «Guardian» έγραψε πως ο Γκέιτς κινδυνεύει να θεωρηθεί… υποκριτής γιατί χρησιμοποιεί περίπλοκα τεχνάσματα για την αποφυγή φόρων. Σύμφωνα με την εφημερίδα, «ο Γκέιτς έχει κάθε δικαίωμα να πράττει όπως θέλει με τα πλούτη του, αλλά αν επιθυμεί να συζητάει για την ανάπτυξη, να κάνει κήρυγμα για τη φτώχεια και να λέει στα κράτη πώς να ξοδεύουν τα χρήματα των φορολογουμένων τους, οφείλει πρώτα να βάλει το δικό του σπίτι σε τάξη»…

ethnos.gr