Χανια
Οι διάλογοι που καίνε και οδήγησαν σε απαγόρευση του YouTube στην Τουρκία
Στα δύο επίμαχα βίντεο ακούγεται ο διάλογος μεταξύ του υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγού Γιασάρ Γκιουλέρ, του υπουργου Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, του υφυπουργού Εξωτερικών, Φεριντούν Σινιρλίογλου, και του αρχηγού της μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν.
Σχέδιο προβοκάτσιας
Το θέμα της συζήτησης αφορούσε σχέδια με στόχο τη δημιουργία τετελεσμένου που θα έδινε το άλλοθι στην Τουρκία να παρέμβει στρατιωτικά εντός της Συρίας. Αυτό θα γινόταν είτε με τη δημιουργία επεισοδίου από Τούρκους πράκτορες στη μεθόριο με πυραυλική επίθεση κατά της Τουρκίας από συριακό έδαφος, είτε με το «στήσιμο» επίθεσης κατά του τουρκικού θύλακα εντός της Συρίας, όπου βρίσκεται ο τάφος του πατριάρχη της Οθωμανικής Δυναστείας, Σουλειϊμάν Σάχ, και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο θεωρείται τουρκικό έδαφος.
Σε μία αποστροφή του λόγου του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών φέρεται να λέει στους συνομιλητές του ότι η συγκυρία προσφέρει ευκαιρίες προς εκμετάλλευση, εννοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι θα μπορούσε ένα τέτοιο επεισόδιο με τη Συρία να χρησιμοποιηθεί εν όψει των εκλογών στην Τουρκία. Σε κάποιο άλλο μάλιστα σημείο του διαλόγου επανέρχεται, λέγοντας ότι ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν του διεμήνυσε ότι μία τέτοια ενέργεια κατά του τάφου του Σουλεϊμάν Σάχ στη Συρία θα πρέπει να αξιολογηθεί ως ευκαιρία στην παρούσα συγκυρία.
Από την πλευρά του, ο αρχηγός της ΜΙΤ εμφανίστηκε πρόθυμος να στείλει πράκτορες για να αναλάβουν ανάλογη δράση στη Συρία. Εξέφρασε όμως επιφυλάξεις για το άλλοθι που θα προσέφερε μία επίθεση κατά του τουρκικού θύλακα στη Συρία, έκτασης μερικών δεκάδων εκταρίων, τη στιγμή που είναι ανοικτά σε κάθε είδους επιθετική ενέργεια τα εκατοντάδες χιλιόμετρα της συρο-τουρκικής μεθορίου και οι οικισμοί που βρίσκονται κατά μήκος της. Αντ’ αυτού επέμενε στο να στείλει τέσσερις πράκτορες στη Συρία και να εκτοξεύσουν οκτώ πυραύλους προς ακατοίκητες περιοχές της Τουρκίας.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών εμφανίζεται αρχικά ελαφρώς συγκρατημένος επικαλούμενος θέματα νομικής τεκμηρίωσης μιας τέτοιας δράσης. Σε αντίθεση με τον Χακάν Φιντάν της ΜΙΤ και κατόπιν κάποιων επιφυλάξεων κλίνει -εάν ληφθεί απόφαση υπέρ της ανάληψης δράσης- υπέρ της σκηνοθετημένης επίθεσης κατά του τουρκικού θύλακα. Όπως αναφέρει μάλιστα η επίθεση θα γίνει κατά των ακραίων ισλαμιστών ανταρτών της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Δαμασκού», γεγονός που θα προσφέρει στην Τουρκία νομιμοποιητική βάση σε διεθνές επίπεδο και επιπλέον το άλλοθι ότι υπεραμύνεται πάτριου εδάφους. Στην αναφορά αυτή του κ. Σινιρλίογλου ο αρχηγός της ΜΙΤ διαβεβαιώνει ότι μπορεί να προσφέρει επιπλέον προβοκατόρικες υπηρεσίες με τοποθέτηση βομβών και εντός της Τουρκίας.
Διπλωμάτης δύσκολων αποστολών
Εκτίμηση του Τούρκου υφυπουργού είναι ότι παρατηρούνται σημαντικές μετατοπίσεις στην περιφερειακές και παγκόσμιες γεωστρατηγικές δομές και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την γειτνίαση της χώρας του με περιοχές που ελέγχουν οργανώσεις σαν το «Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και της Δαμασκού», καθώς -όπως λέει- οι οργανώσεις αυτές είναι ευάλωτες στη χειραγώγηση.
Για την πληροφορία, ο Φεριντούν Σινιρλίογλου είναι ο άνθρωπος των «δύσκολων αποστολών» της τουρκικής διπλωματίας και έχει εμπλακεί σε πολλές φάσεις στο πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του Κυπριακόυ.
Ο υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου, τέλος, διαβεβαιώνει ότι οι ένοπλες δυνάμεις θα ανταπεξέλθουν μίας τέτοιας αποστολής ως απάντηση στην παρατήρηση του Νταβούτογλου ότι ο ίδιος μπορεί να εγγυηθεί για το συντονισμό μόνο της διπλωματίας όχι όμως και του στρατού.
Στρατηγός Γκιουλέρ: Τουρκικά όπλα στη Συρία με λεφτά Κατάρ
Σύντομα ο Τούρκος στρατηγός γίνεται ιδιαίτερα αποκαλυπτικός για το πώς ορισμένα κέντρα αποφάσεων αντιμετωπίζουν την κρίση στη Συρία: Ζητά να μεταφερθούν όπλα και κυρίως πολεμοφόδια στους Σύρους αντικαθεστωτικούς. Υπενθυμίζει ότι η τουρκική βιομηχανία όπλων ΜΚΕ βρίσκεται υπό έλεγχο του υπουργού Αμυνας και πως το Κατάρ βρίσκεται στις διεθνείς αγορές προς αναζήτηση πολεμοφοδίων για τους αντάρτες. «Ας πληρώσουν μετρητοίς και να παράγει (η ΜΚΕ) όπλα» είναι η πρότασή του. Όπως λέει, «εάν δημιουργήσουμε εκεί έναν στρατό 1.000 ανδρών, αυτοί θα πρέπει να έχουν επαρκή πολεμοφόδια για έξι μήνες». Αλλιώς, όπως υποστηρίζει, «εάν ρίξουμε στη μάχη αυτούς τους ανθρώπους χωρίς να αποθηκεύσουμε επαρκή όπλα, σε δύο μήνες θα μας έλθουν πίσω»…
Στο σημείο αυτό, ο Νταβούτογλου του υπενθυμίζει ότι ορισμένοι έχουν ήδη επιστρέψει για να εισπράξει την επιβεβαίωση του στρατηγού.
Ο στρατηγός Γκιουλέρ εισηγείται ακόμη η τελική απόφαση να ληφθεί από ένα μικρό κυβερνητικό σχήμα με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών, Αμυνας, Εσωτερικών και του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου.
Ο τούρκος στρατηγός εκφράζει ακόμη την ανησυχία του επειδή όλο το βάρος της τουρκικής δράσης στη Συρία επωμίζεται ο αρχηγός της ΜΙΤ, ο οποίος σε κάποια αποστροφή του λόγου του ενημερώνει ότι έχουν σταλεί στη Συρία 2.000 νταλίκες με «υλικό».
Ασθμαίνει ο κρατικός μηχανισμός
Ίσως εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη πολιτική βαρύτητα είναι η κοινή εκτίμηση όλων των συμμετεχόντων στην σύσκεψη ότι ο κρατικός μηχανισμός της Τουρκίας παρουσιάζει αδυναμία συντονισμού, εξαιτίας της πολιτικής κρίσης που διέρχεται η χώρα.
Ο κ. Σινιρλίογλου παρατηρεί πως είναι η πρώτη φορά που τα θέματα εθνικής ασφαλείας γίνονται αντικείμενο «φτηνής εκμετάλλευσης στην εσωτερική πολιτική». Με την άποψή του συμφωνεί και ο στρατηγός και προς το τέλος του αποκαλυπτικού διαλόγου ομολογεί ότι παρατηρείται αδυναμία στην εφαρμογή των αποφάσεων που λαμβάνονται. «Τα όργανα του κράτους δεν λειτουργούν αυτή τη στιγμή» σχολιάζει.
Την «τάξη» έρχεται να επιβάλει ο ίδιος ο κ. Νταβούτογλου, λέγοντας ότι η δική του αντίληψη περί κράτους επιβάλλει να κάνει το καθήκον που του αναλογεί και ζητά από τους παρισταμένους να πράξουν το ίδιο με αποφασιστικότητα, παραδεχόμενος ωστόσο ότι το κράτος λειτουργεί αυτή τη στιγμή στηριζόμενο σε λίγα όργανα και σε λίγους ανθρώπους που έχουν την ικανότητα να λάβουν σωστές αποφάσεις.
Γιάννης Μανδαλίδης