Διατροφη

O έρωντας της Κρήτης και… το Μαρτίνι!

30 Μαρ 2017 11.38

Φροντίζει για εμάς ο ειδικός…

Ο αγαπημένος μας γεωπόνος Κώστας Λιονουδάκης, που τον απολαμβάνουμε και μέσα από την εκπομπή «Στο Κόκκινο», μας δίνει κάθε Πέμπτη όλα «Τα μυστικά του κήπου» στο neatv.gr. Σήμερα μας μίλησε για το πιο γνωστό ενδημικό αρωματικό φυτό της Κρήτης τον έρωντα.

Δείτε τί μας είπε…

Τι σημαίνει ενδημικό φυτό και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του Δίκταμου;

Ο δίκταμος ή έρωντας είναι το πιο φημισμένο ενδημικό αρωματικό φυτό της Κρήτης. Ενδημικό, σημαίνει ότι αυτοφύεται μόνο στις περιοχές της Κρήτης και μάλιστα σε απόκρημνες και βραχώδεις τοποθεσίες ακόμη και στα φαράγγια του νησιού. Είναι πολυετές φυτό, αειθαλές, ξαδερφάκι της ρίγανης, με ύψος που φθάνει μέχρι τα 30-40 εκατοστά. Ξεχωρίζει για τα ωοειδή γκριζοπράσινα φύλλα που καλύπτονται από λευκό χνούδι και φέρει χαρακτηριστικά άνθη, ανοικτού ρόδινου χρώματος. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο, μοσχεύματα και παραφυάδες.

Ερωντας ή Δίκταμος;
Όσον αφορά την ονομασία δίκταμο, αποτελεί συνδυασμό του λασιθιώτικου βουνού Δίκτη και της λέξης “θάμνος”. Σχετικά τώρα με την ονομασία έρωντα, κάποιοι το αποδίδουν σε αυτούς που το μάζευαν από απόκρημνα μέρη ότι διέθεταν ριψοκίνδυνο πάθος αντίστοιχο του έρωτα. Για κάποιους άλλους, η ονομασία του αποδίδεται στις αφροδισιακές ιδιότητες του. Στην αρχαιότητα, τον θεωρούσαν πανάκεια για όλες τις αρρώστιες ενώ ο Αριστοτέλης του αποδίδει θαυματουργή ιδιότητα καθώς το έτρωγαν οι πληγωμένες κατσίκες για να αποβάλλουν τα βέλη από το σώμα τους.

Μπορούμε να το καλλιεργήσουμε και πότε το συλλέγουμε;
Ο δίκταμος μπορεί να καλλιεργηθεί στο έδαφος, αλλά και σε γλάστρα, αρκεί να του εξασφαλίσετε καλή αποστράγγιση. Χρειάζεται άφθονο ήλιο και συγκρατημένο πότισμα. Είναι ιδανικό να φυτευτεί σε βραχόκηπους για να ξεπροβάλλει από τις σχισμές των βράχων ή από χαραμάδες πετρόκτιστων τοίχων. Συλλέξτε τον δίκταμο στο στάδιο της ανθοφορίας κόβοντας φύλλα και άνθη από τέλη Μαΐου μέχρι τέλη Σεπτέμβρη. Αποξηράνετε το φυτικό υλικό σε σκιερούς και καλά αεριζόμενους χώρους και αποθηκεύσετε σε αεροστεγές βάζο μακριά από το φως.

Ποιές είναι οι ιδιότητες του;
Σαν αφέψημα ο δίκταμος, θεωρείται από τους κατοίκους της κρητικής υπαίθρου ως αποτελεσματικό φάρμακο για τις στομαχικές διαταραχές, γι’ αυτό άλλωστε είναι και γνωστός σε αρκετές περιοχές της Κρήτης ως στομαχοβότανο. Επιπλέον, απαλύνει τους πονοκεφάλους, τις νευραλγίες, τις ηπατικές παθήσεις αλλά και τους πόνους της περιόδου. Το αιθέριο έλαιό του ανακουφίζει από μυϊκούς, ρευματικούς πόνους αλλά και παθήσεις του δέρματος.

Που καλλιεργούμε και που χρησιμοποιούμε το δίκταμο;
Ο δίκταμος καλλιεργείται παραδοσιακά στο χωριό Έμπαρος και σε γειτονικά του χωριά, στο νομό Ηρακλείου αλλά πλέον μεμονωμένα και σε άλλες περιοχές της Κρήτης λόγω της αυξημένης ζήτησης του ως ρόφημα στη διεθνή αγορά.Παράλληλα, μεγάλη ζήτηση έχει και το το αιθέριο έλαιο του από εταιρείες φαρμακευτικές, καλλυντικών και ποτοποιίας.Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο ιταλικός οίκος Martini & Rossi που χρησιμοποιεί το δίκταμο για την παρασκευή του ποτού Martini.