Μπαρουταποθήκη το ουκρανικό Ντονέτσκ, κλίμα αστάθειας με «συνταγή» Κριμαίας

Οι περίπολοι θα ενισχυθούν και σε αυτές θα συμμετέχουν έφεδροι, αστυνομικοί, και στελέχη της ουκρανικής υπηρεσίας πληροφοριών SBU. Ο μεταβατικός πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσένιουκ ανέφερε ότι ισχυρές ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τη μεθόριο.

Σενάριο Κριμαίας ή κλίμα αποσταθεροποίησης εν όψει των εκλογών; 

Εκτός από το Ντονέτσκ, φιλορώσοι διαδηλωτές έχουν καταλάβει κυβερνητικά κτίρια και στο Χάρκοβο και στο Λουγκάνσκ. Οι τρεις πόλεις είναι οι πρωτεύουσες των τριών ουκρανικών περιφερειών που βρίσκονται πιο κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία.

Οι ουκρανικές αρχές απορρίπτουν όχι μόνο τη νομιμότητα της «κήρυξης ανεξαρτησίας» από τους διαδηλωτές που έχουν καταλάβει τα φιλοκυβερνητικά κτίρια, αλλά μιλούν ευθέως για προβοκάτορες που δρουν «ακολουθώντας ρωσικές εντολές». 

Ουκρανοί βουλευτές ανέφεραν ακόμη και ότι οι καταληψίες πληρώνονται από τη Μόσχα (δίνοντας και «τιμή» τα 500 δολάρια για κατάληψη κτιρίων στο Λουγκάνσκ) ενώ αναφορές υποστηρίζουν στο Χάρκοβο επίδοξοι καταληψίες του δημαρχείου φέρονται πρώτα να εισέβαλαν, κατά λάθος, στο κτίριο της όπερας -κάτι που οι αρχές του Κίεβου αναφέρουν ως απόδειξη ότι δεν έχουν σχέση με την περιοχή.

Ωστόσο, αν και οι ομοιότητες με την Κριμαία -οι φιλορώσοι ζήτησαν δημοψήφισμα μέχρι τις 11 Μαΐου- είναι αρκετές, ορισμένες απόψεις επισημαίνουν τις καίριες διαφορές και υποστηρίζουν ότι το επιδιωκόμενο δεν είναι η απόσχιση και τελική προσάρτηση στη Ρωσία, αλλά η καλλιέργεια κλίματος αποσταθεροποίησης στην Ουκρανία, εν όψει και των προεδρικών εκλογών του Μαΐου.

Ενδεικτικά, ο Πέτρο Ποροσένκο -πολυεκατομμυριούχος ουκρανός επιχειρηματίας που διεκδικεί την προεδρία- υποστήριξε αυτή την εκδοχή, σχολιάζοντας τις εξελίξεις σε πολωνική εφημερίδα. Βασικότερο επιχείρημά του, το οποίο και επισημαίνουν -ασχέτως της ερμηνείας που δίνουν στις τρέχουσες εξελίξεις- και αρκετά διεθνή ΜΜΕ είναι η μία καθοριστική διαφορά με την περίπτωση της Κριμαίας: Στο Ντονέτσκ δεν σταθμεύουν ισχυρές ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, όπως γινόταν στη Σεβαστούπολη.

Τη Ρωσία δείχνει το Κίεβο – «νόμιμα τα αιτήματα των πολιτών» λέει η Μόσχα

Η ουκρανική κυβέρνηση κατηγορεί ανοικτά τη Μόσχα πως υποκινεί τις ταραχές, με στόχο να στήσει «νέα Κριμαία». Η Μόσχα περιορίζεται στο ότι «αυτοί που αποκαλούνται κυβέρνηση στο Κίεβο πρέπει να σταματήσουν να ρίχνουν τα προβλήματά τους στη Ρωσία».

Ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιατσένιουκ είπε πως «το σχέδιο είναι να αποσταθεροποιηθεί η κατάσταση, να περάσουν τα σύνορα οι ρώσοι στρατιώτες και να πάρουν ουκρανικά εδάφη, πράγμα που δεν θα επιτρέψουμε». 

Ο ίδιος είπε ανοικτά ότι όσοι πρωτοστατούν στα γεγονότα έχουν «σαφώς ρωσική προφορά». Ανάλογες κατηγορίες εξαπέλυσε και η Γιούλια Τιμοσένκο, υποψήφια για την προεδρία, που πήγε τη Δευτέρα στο Ντοντέτσκ πριν συνεχίσει για το Λουγκάνσκ.

Η απάντηση της Μόσχας ήρθε από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών: «Σταματήστε να δείχνετε συνεχώς τη Ρωσία, και να ρίχνετε όλα τα προβλήματα της Ουκρανίας πάνω της» ανέφερε ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.

«Εάν εκείνοι που αυτοαποκαλούνται κυβέρνηση της Ουκρανίας συνεχίσουν την ανεύθυνη στάση τους απέναντι στη μοίρα της χώρας και του λαού της, η Ουκρανία θα βρεθεί αναπόφευκτα ενώπιον νέων δυσκολιών και κρίσεων» αναφέρει χαρακτηριστικά η ρωσική ανακοίνωση.

Προχωρώντας ένα βήμα παραπάνω, ο Λαβρόφ ανέφερε σε τηλεφωνική του συνομιλία με τον ουκρανό ΥΠΕΞ Αντρέι Ντεστσούτσα πως θα είναι «απαράδεκτη η χρήση βίας εναντίον διαδηλωτών στη νοτιοανατολική Ουκρναία». 

Στη συνομιλία, ανέφερε η Μόσχα, «υπογράμμιστηκε η ανάγκη να γίνουν σεβαστές οι επιθυμίες των κατοίκων της νοτιοανατολικής Ουκρανίας και το απαράδεκτο της χρήσης βίας ως απάντηση στα νόμιμα αιτήματα για προστασία της γλώσσας, του πολιτισμού και των κοινωνικο-οικονομικών δικαιωμάτων τους».

Η Μόσχα επανέλαβε επίσης πως το Κίεβο πρέπει να προχωρήσει σε συνταγματική αναθεώρηση που θα δίνει μεγαλύτερη αυτονομία στις περιφέρειες και θα διασφαλίσει τα δικαιώματα των ρωσόφωνων πολιτών της.

Μάλιστα, μετά από τηλεφωνική συνομιλία που είχε ο ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ με τον γερμανό ομόλογό του Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, το ρωσικό ΥΠΕΞ ανέφερε ότι ο Λαβρόφ εξέφρασε την θέση πως η Ουκρανία «χρειάζεται διεθνή βοήθεια για να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν εθνικό διάλογο για συνταγματική αναθεώρηση».

Σαφείς υπαινιγμοί και από τις ΗΠΑ πως η Ρωσία υποκινεί τα γεγονότα

Νωρίς το βράδυ της Δευτέρας, σε τηλεφωνική συνομιλία συνομιλία του με τον Λαβρόφ, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι σημείωσε πως η Ουάσινγκτον παρακολουθεί με «μεγάλη ανησυχία τις εξελίξεις» και άφησε σαφέστατους υπαινιγμούς πως η Ρωσία βρίσκεται πίσω από τις εξελίξεις.

Τα γεγονότα στην ανατολική Ουκρανία «δεν φαίνεται να είναι αυθόρμητα», είπε ο Τζον Κέρι στον Λαβρόφ, όπως ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο αμερικανός ΥΠΕΞ «σημείωσε» επίσης, συμπληρώνει με νόημα η ανακοίνωση, τη σύλληψη στελεχών των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών στην Ουκρανία.

Ο Κέρι «κατέστησε σαφές πως περαιτέρω απόπειρες της Ρωσίας να αποσταθεροποιηθεί η Ουκρανία θα έχουν κόστος για τη Ρωσία», συνεχίζει η αμερικανική ανακοίνωση, καλώντας εκ νέου τη Μόσχα σε κινήσεις αποκλιμάκωσης.

Οι δύο πλευρές, ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, συζήτησαν τη σύγκληση άμεσων συνομιλιών μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας, ΗΠΑ και ΕΕ εντός δεκαημέρου για την αποκλιμάκωση των εντάσεων.

Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός