Η μελαγχολία των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα για τους περισσότερους ανθρώπους είναι μια γιορτινή περίοδος η οποία έχει συνδεθεί με ευχάριστα συναισθήματα, διασκέδαση, ξεκούραση και αφιέρωση ποιοτικού χρόνου στην οικογένεια-συγγενείς και στους φίλους. Είναι μια περίοδος η οποία έχει συνδεθεί εκτός από τις πολύ όμορφες οικογενειακές στιγμές και με την ανταλλαγή δώρων αλλά και ευχών κυρίως για τη νέα χρονιά που έρχεται, καθώς ο εορτασμός των Χριστουγέννων είναι συνδεδεμένος χρονικά τουλάχιστον με τον εορτασμό του νέου έτους.

Παρόλα αυτά έχει παρατηρηθεί ότι δε βιώνουν όλοι οι άνθρωποι ευχάριστα αυτές τις ημέρες. Για αρκετούς η γιορτινή περίοδος των Χριστουγέννων ίσως να αποτελέσει αιτία ή και αφορμή για τη βίωση μιας μελαγχολικής διάθεσης και περισυλλογής. Μπορούμε να πούμε ότι στις μέρες μας έχουν καθιερωθεί μέχρι και ορισμοί όπως «μελαγχολία των Χριστουγέννων» ή και «κατάθλιψη των Χριστουγέννων». Φαίνεται να υπάρχουν διάφοροι λόγοι που εξηγούν τη μελαγχολική αυτή διάθεση την περίοδο των εορτών.

Ένας από τους σημαντικότερους λόγους είναι η σύνδεση των εορτών, κυρίως στις δυτικές κοινωνίες, με ένα πνεύμα υπερκαταναλωτισμού. Μέσα από συνεχή βομβαρδισμό από διαφημιστικά σποτ, τείνει να συνδέονται οι ευχάριστες στιγμές με ακριβά δώρα και δραστηριότητες, έχοντας ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγάλων προσδοκιών. Αυτές οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση και τη δυσχερή οικονομική κατάσταση των περισσότερων ανθρώπων σήμερα, είναι καταδικασμένες να μην εκπληρωθούν. Έτσι λοιπόν τείνει η ευτυχία να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα υλικά αγαθά και γενικότερα από τα έξοδα. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα ένα αυξανόμενο άγχος και μια αίσθηση ανασφάλειας συνοδευόμενα από ένα αίσθημα ματαιότητας που φέρνει η συνειδητοποίηση της μη ανταπόκρισης στις ανάγκες των ημερών.

Ένας άλλος παράγοντας συνήθως είναι και η μοναξιά που βιώνουν κάποιοι άνθρωποι. Είναι λογικό όταν οι ημέρες αυτές συνδέονται με εικόνες από χαρούμενες οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις, οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν υιοθετήσει, για διάφορους λόγους, έναν πιο μοναχικό τρόπο ζωής να αισθάνονται τη μοναξιά ακόμα μεγαλύτερη.

Ένας ακόμη παράγοντας που παρατηρείται να επηρεάζει αρκετά είναι το άγχος, οι εντάσεις ή ακόμη και οι συγκρούσεις που συνδέονται με τις οικογενειακές συγκεντρώσεις. Είναι πιθανό αυτές οι συγκεντρώσεις να αποτελέσουν μια ευκαιρία για να έρθουν στην επιφάνεια διάφορα ανεπίλυτα ζητήματα ή ακόμη και προσδοκίες από τις οικογένειες καταγωγής οι οποίες μπορεί να εκφράζονται και έμμεσα ορισμένες φορές μέσω π.χ. των ευχών.
Άλλοι παράγοντες που αξίζει να αναφερθούν είναι μια πρόσφατη απώλεια (θάνατος οικείου προσώπου) ή ακόμη και σχέσης ή και απώλεια της εργασίας, η εξάντληση από την προετοιμασία των εορτών, οι αναμνήσεις από αντίστοιχες περιόδους των προηγούμενων ετών κ.α.

Επομένως, βοηθητικά στην αντιμετώπιση της μελαγχολικής διάθεσης των Χριστουγέννων μπορεί να λειτουργήσουν τα εξής:
-Θυμίστε στον εαυτό σας να μη συσχετίζει την προσφορά και την αξία ενός δώρου με την αγοραστική τιμή του. Εξάλλου το μεγαλύτερο δώρο αυτές τις ημέρες είναι η αγάπη εκφραζόμενη είτε λεκτικά είτε μέσα από ένα χαμόγελο και μια αγκαλιά.

-Μη πιέζεστε με υπερβολικές προσδοκίες και απαιτήσεις από τον εαυτό σας για το νέο έτος. Προσδοκίες οι οποίες τις περισσότερες φορές ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των άλλων και του σύγχρονου τρόπου ζωής.

-Αποφύγετε την υπερκατανάλωση αλκοόλ ή φαγητού τα οποία συνδέονται ή και ακόμη προκαλούν καταθλιπτικά συμπτώματα και αφιερώστε χρόνο για ξεκούραση και ποιοτικό ύπνο.

-Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε, να επεξεργαστείτε και να αποδεχθείτε εντέλει τα συναισθήματά σας.
-Φτιάξτε ένα πρόγραμμα με δραστηριότητες που σας ευχαριστούν και σας κινητοποιούν.

Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι σε περίπτωση που παρατηρηθεί η εμμονή της μελαγχολικής διάθεσης για αρκετά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό της εορταστικής περιόδου και η εμφάνιση διάφορων καταθλιπτικών συμπτωμάτων , χρήσιμη μπορεί να φανεί μια επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να τον συμβουλευτείτε.

ΜΗΤΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ – ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

InterNus – ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ & ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ