Βίντεο: Γιατί τρώμε λαγάνα και πετάμε χαρταετό την Καθαρά Δευτέρα;

Το Ψωμί μπορεί να το παραλείψουμε για μια μέρα στο τραπέζι, την λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα όμως όχι. Άραγε Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα;
 
Η λαγάνα πρωταγωνιστεί στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Από την προηγούμενη ημέρα οι αρτοποιοί πλάθουν ασταμάτητα μέχρι το μεσημβρινό τραπέζι.
 
Ποια είναι όμως, είναι η ιστορία της και Τί συμβολίζει; Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή. Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.

H λαγάνα έχει το σχή­μα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.

Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.

Παραδοσιακά, η Καθαρά Δευτέρα είναι άρρηκτα συνυφασμένη στο νου των Ελλήνων και με το πέταγμα του χαρταετού και την έναρξη της νηστείας τη Μεγάλης Σαρακοστής. Όμως, πώς φτάσαμε να πετάμε ειδικά τη συγκεκριμένη ημέρα χαρταετό;

Το πέταγμα του χαρταετού έρχεται ως δάνειο έθιμο από την Ανατολή. Οι πρώτοι χαρταετοί κατασκευάστηκαν στην Κίνα περί το 1.000 π.Χ.

Το έθιμο του χαρταετού, σύμφωνα με την παράδοση, συμβολίζει την ανάγκη του ανθρώπου να φτάσει ψηλά στους αιθέρες, να αγγίξει το Θεό.

Το σώμα του χαρταετού και η ουρά του, συμβολίζουν αντίστοιχα το σώμα και την ψυχή του ανθρώπου.
Προκειμένου, λοιπόν, ο χαρταετός πετάξει ψηλά, πρέπει να υπάρξει ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο συστατικά στοιχεία του.

Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας.

Δείτε στο ρεπορτάζ αν γνωρίζουν οι Χανιώτες για τα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας…