Δύο ακόμη θαλάμους βλέπουν οι αρχαιολόγοι

Μια «ματιά» στον κλειστό εδώ και αιώνες τάφο έριξαν τις μέρες αυτές οι αρχαιολόγοι. Από ένα άνοιγμα που είχε γίνει κατά το παρελθόν, είδαν ότι πίσω από τον θάλαμο στον οποίο διενεργείται τώρα ανασκαφική έρευνα, υπάρχουν δύο ακόμη θάλαμοι, και χώμα.

Αυτή η ματιά, η οποία πολλά χρήσιμα και σοβαρά αποτύπωσε, ήταν ωστόσο «περιορισμένη» λόγω των όσων παρεμβάλλονται κι έτσι το μυστήριο αν ο νεκρός είναι όπου είχε εναποτεθεί αρχικά ή όχι, δεν βρήκε προς το παρόν λύση.

Μια μεταλλική φορητή σκάλα επέτρεψε στους επιστήμονες να ανέβουν φτάνοντας σε μια τρύπα που προκλήθηκε όταν από τον διαφραγματικό τοίχο του προ-προθαλάμου έπεσε ή αφαιρέθηκε μια πέτρα. Ηταν μια «πρόκληση» στην οποία ουδείς θα μπορούσε να αντισταθεί ούτως ή άλλως. Είναι ταυτοχρόνως και απολύτως αναγκαία, καθώς ό,τι μπόρεσαν να διακρίνουν θα βοηθήσει στη συνέχιση της ανασκαφής. Μην ξεχνάμε ότι το μνημείο είναι παντελώς άγνωστο και μόνο η γεωφυσική διασκόπηση το έχει, με κάποιο τρόπο, ακτινογραφήσει – ευτυχώς σωστά.

Παρότι ο Κ. Παπαθεοδώρου, καθηγητής από το ΤΕΙ Σερρών που τη διενήργησε δεν αποκαλύπτει τα συμπεράσματά της, έχει γίνει γνωστό, όπως επανειλημμένα έγραψε το «Εθνος», ότι με τη διασκόπηση εμφανίζονται να υπάρχουν τρεις χώροι.

Ετσι κι αλλιώς, όλες οι διερευνήσεις με άλλα μέσα, επιβεβαιώνονται ή καταρρίπτονται δια της ανασκαφής. Oπως λοιπόν μπορούμε τώρα να συμπεράνουμε, οι χώροι είναι όντως τρεις: ο προ-προθάλαμος στον οποίο οι αρχαιολόγοι βρίσκονται τώρα, με θυραίο άνοιγμα αλλά όχι θύρα, ο προθάλαμος που βρίσκεται ακριβώς πίσω και σύμφωνα με όσα ισχύουν στους μακεδονικούς τάφους πρέπει να έχει μαρμάρινη θύρα, και ο κυρίως θάλαμος. Ο τελευταίος ενδέχεται επίσης να έχει μαρμάρινη θύρα. Βρίσκεται πίσω από τον θάλαμο, σε ευθεία γραμμή, πιστή με τη διάταξη όλων των μακεδονικών τάφων.

Η ύπαρξη χώματος στους δύο θαλάμους τουλάχιστον -για τον τρίτο δεν ξέρουμε ακόμη- δεν σημαίνει οπωσδήποτε ότι ο τάφος έχει συληθεί. Είναι δυνατόν να έσπασε σε κάποιο σημείο η οροφή, από κάποιο έντονο φυσικό φαινόμενο στην περιοχή.

Μαρμάρινο επιστύλιο με γείσο, που αποκαλύφθηκε και φέρει διάκοσμο με οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες, στο ύψος του επιστυλίου των πλευρικών τοίχων
 

Η γειτνίαση με τον ποταμό Στρυμόνα, που κατά καιρούς πλημμύριζε καλύπτοντας τα πάντα με το νερό του, ενδεχομένως έπαιξε ρόλο στην πλήρωση των θαλάμων με φερτά υλικά. Oπως και χθες τονίσαμε, τα μνημεία αυτά δεν ήταν υδατοστεγή και σε περίπτωση τόσο μεγάλων πλημμυρών προφανώς πλήρωναν το τίμημα. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση το χώμα να έχει πέσει από την οροφή και να γέμισε όλα τα κενά, επομένως να μην ευθύνονται τα νερά.

Σε κάθε περίπτωση, παίζει ρόλο αν η πέτρα/ οι πέτρες αφαιρέθηκαν κατά την αρχαιότητα από ανθρώπινο χέρι, οπότε αυτό θα σήμαινε και είσοδο στον τάφο, ή από τις ωθήσεις γαιών επάνω από τον τύμβο. Αυτό θα διερευνηθεί όταν οι αρχαιολόγοι θα αποφασίσουν να σκάψουν σε εκείνα τα στρώματα. Προς το παρόν, η ανασκαφή συνεχίζεται μπροστά από τον τάφο σφράγισης και μέσα στον προ- προθάλαμο.

Το εσωτερικό του προθαλάμου, κάτω από το μαρμάρινο ιωνικό επιστύλιο, ένθετη μαρμάρινη επένδυση από ορθοστάτες, καθ' όλο το μήκος των πλευρικών τοίχων.
 

Αφαιρούνται οι λίθοι
Πιο αναλυτικά, όπως ανακοινώνει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, χθες συνεχίστηκε η αφαίρεση των λιθόπλινθων από τον τοίχο σφράγισης και αποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Αποτελεί μία εξαιρετικά πρωτότυπη σύνθεση για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του τύπου του μακεδονικού τάφου, του τελευταίου τετάρτου του 4oυ π.Χ. αιώνα.

Η πρόσοψη έχει διάκοσμο που δεν διαφέρει από τους πλευρικούς τοίχους, με νωπογραφία που μιμείται τον ευρύτερο μαρμάρινο περίβολο. Το μέγιστο άνοιγμα ανάμεσα στις παραστάδες ανέρχεται στο 1,67μ. Δεν είχε θυρόφυλλα, αλλά ήταν ένα απλό άνοιγμα εισόδου.

Σε απόσταση 6 μ. από το άνοιγμα της εισόδου αποκαλύφθηκε το άνω μέρος μαρμάρινου διαφραγματικού τοίχου, ελλιπούς κατά τμήμα του αριστερού μέρους του. Πίσω από αυτόν διακρίνονται δύο ακόμη χώροι.

Επίσης, με τη συνέχιση της αφαίρεσης των χωμάτων, στο εσωτερικό του προθαλάμου, εμφανίστηκε κάτω από το μαρμάρινο ιωνικό επιστύλιο, ένθετη μαρμάρινη επένδυση, από ορθοστάτες, καθ' όλο το μήκος των πλευρικών τοίχων. Σε απόσταση 6μ. από το άνοιγμα της εισόδου αποκαλύφθηκε το άνω μέρος μαρμάρινου διαφραγματικού τοίχου, ελλιπούς κατά τμήμα του αριστερού μέρους του. Πίσω από αυτόν διακρίνονται δύο ακόμη χώροι.

Επί του διαφραγματικού τοίχου αποκαλύπτεται, επίσης, μαρμάρινο επιστύλιο με γείσο, όμοιο του αντίστοιχου του ιδίου περιβόλου. Φέρει διάκοσμο με οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες, στο ύψος του επιστυλίου των πλευρικών τοίχων.

Επί του διαφραγματικού τοίχου αναμένεται να υπάρχει δεύτερη είσοδος που οδηγεί στο εσωτερικό του μνημείου.

Τα χώματα του χώρου που δημιουργείται όπισθεν της θύρας, θα αφαιρεθούν στις επόμενες μέρες, εφόσον το επιτρέψουν οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης στα σημεία, που έχουν αποκαλυφθεί.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ – ethnos.gr
akotti@pegasus.gr