1.000.000 άνθρωποι σε ΗΠΑ και Ευρώπη περνούν το βράδυ στον δρόμο

Κάθε βράδυ περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ αναγκάζονται να περάσουν τη νύχτα στον δρόμο, αντιμέτωποι με τεράστιους κινδύνους για τη σωματική και ψυχική τους υγεία.

Με μια σειρά άρθρων η ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» αναδεικνύει την οδυνηρή εμπειρία που βιώνουν εκατομμύρια άστεγοι στην ανεπτυγμένη Δύση, οι οποίοι γηράσκουν και πεθαίνουν πρόωρα σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, και κάνει έκκληση στις Αρχές να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με μεγαλύτερη σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα.

Μέσα σε έναν χρόνο έως 4 εκατομμύρια Ευρωπαίοι και 3,5 εκατομμύρια Αμερικανοί -με τους αριθμούς να αυξάνονται κάθε χρόνο- βιώνουν την εμπειρία να είναι κανείς άστεγος. Και μια οποιαδήποτε νύχτα του έτους περίπου ένα εκατομμύριο σε Ευρώπη και ΗΠΑ κοιμούνται στον δρόμο.

Το ζήτημα, που δεν αναδεικνύεται όσο θα έπρεπε, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι οι υγειονομικές ανάγκες των ανθρώπων που στερούνται της στέγης, μιας από τις βασικές ανάγκες για την επιβίωσή τους.

Στις ΗΠΑ, η μέση ηλικία των αστέγων είναι 50 ετών
 

Οι άστεγοι έχουν διπλάσιες έως πενταπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα, κυρίως από αυτοκτονία ή ακούσιους τραυματισμούς, με τους νέους και τις γυναίκες να αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ιδιαίτερα διαδεδομένες ασθένειες στους πληθυσμούς τους είναι το AIDS, η φυματίωση (έως 20 φορές περισσότερο) και η ηπατίτιδα C, ενώ παθήσεις όπως ο διαβήτης, η υπέρταση και οι καρδιοπάθειες αντιμετωπίζονται λιγότερο αποτελεσματικά μεταξύ των αστέγων για δύο λόγους: τη χαμηλή πρόσβασή τους σε υγειονομικές υπηρεσίες και την αυξημένη κατανάλωση ναρκωτικών και τσιγάρου (επί παραδείγματι, στις ΗΠΑ το ποσοστό καπνιστών μεταξύ των αστέγων είναι τετραπλάσιο από αυτό στον γενικό πληθυσμό).

«Οι άστεγοι είναι οι πιο άρρωστοι στην κοινωνία μας», ανέφερε η επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, καθηγήτρια ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Σίνα Φεϊζέλ, τονίζοντας ότι «οι άστεγοι γηράσκουν δεκαετίες πριν από τον υπόλοιπο πληθυσμό, εξαιτίας της κακής υγείας τους».

Παρόλο που η πρόσβασή τους σε υγειονομικές υπηρεσίες και, ειδικότερα, σε φαρμακευτικές θεραπείες είναι χαμηλή, οι άστεγοι επισκέπτονται συχνότερα τα επείγοντα περιστατικά σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, ενώ εμφανίζουν επτά φορές συχνότερα ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η ψύχωση.

Προτάσεις
Οι επιστήμονες που συνέταξαν την έκθεση για την υγεία των αστέγων στο «Lancet» κάνουν στις Αρχές των δυτικών χωρών μια σειρά από προτάσεις για τον περιορισμό της θνησιμότητας και των ασθενειών μεταξύ των αστέγων που περιλαμβάνουν προγράμματα για τις ομάδες μεγαλύτερου κινδύνου, όπως είναι τα άτομα που παίρνουν εξιτήριο από σωφρονιστικά ιδρύματα, ψυχιατρεία, αλλά και υγειονομικών προγραμμάτων που θα απευθύνονται ειδικά σε αστέγους. Κρίσιμης σημασίας είναι η καθιέρωση μιας «μεταβατικής περιόδου» για τα άτομα αυτά, καθώς και η έγκαιρη διάγνωση περιστατικών λοιμωδών νόσων, ψυχιατρικών παθήσεων και νόσων της γεροντικής ηλικίας, όπως Αλτσχάιμερ.

Οι επιστήμονες προτείνουν μεταξύ άλλων την απαγόρευση του καπνίσματος στα άσυλα αστέγων και θεωρούν ότι η νοσηλεία ατόμων εξαρτημένων από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ ή με ψυχικές νόσους σε ειδικές μονάδες θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης του προβλήματος. Φυσικά όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συνδυαστούν με την αντιμετώπιση των δομικών αιτίων του φαινομένου των αστέγων.

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ
Αυξάνονται οι οικογένειες που μένουν στον δρόμο

Ο αριθμός των αστέγων αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο στη Δύση, όμως το ?προφίλ? των ανθρώπων που μένουν χωρίς στέγη είναι διαφορετικό ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στην Ευρώπη ο πληθυσμός των αστέγων (έως 4 εκατομμύρια τον χρόνο) έχει αυξηθεί μέσα στην τελευταία πενταετία και ολοένα και περισσότερο περιλαμβάνει μετανάστες, νέους, γυναίκες και οικογένειες. Επιπλέον ο πληθυσμός τους γηράσκει λόγω μεταβολών στην αγορά στέγης, σε θανάτους και διαζύγια ή σε προβλήματα υγείας. Οσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (έως 3,5 εκατομμύρια άστεγοι τον χρόνο), η μέση ηλικία των αστέγων είναι 50 ετών.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες που μελέτησαν τα προβλήματα υγείας των αστέγων της Δύσης και έγραψαν τα συμπεράσματά τους στην επιθεώρηση «The Lancet», τα αίτια του φαινομένου είναι ένας περίπλοκος συνδυασμός ατομικών και δομικών παραγόντων. Ατομικοί παράγοντες είναι η φτώχεια, τα οικογενειακά προβλήματα, η ψυχική υγεία, η ανεργία και προβλήματα που σχετίζονται με κατανάλωση εξαρτησιογόνων ουσιών. Ως την πιο σημαντική δομική αιτία του φαινομένου οι επιστήμονες θεωρούν τη διαθεσιμότητα στέγης χαμηλού κόστους. Το να είναι κανείς άστεγος μπορεί να είναι μόνιμη αλλά και μια προσωρινή κατάσταση που να οφείλεται σε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.

ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ