Ιστορίες της Κρήτης: Μαλοτήρα χειμώνα-καλοκαίρι

Ιστορίες της Κρήτης: μαλοτήρα χειμώνα-καλοκαίρι της Εύας Παρακεντάκη

Οι ιστορίες σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο έρχονται και με βρίσκουν στα πιο απρόσμενα μέρη! Ποιος θα πίστευε ότι σε δωμάτιο μακιγιάζ τηλεοπτικού καναλιού, θα συναντούσα μία από τις λίγες καλλιεργήτριες μαλοτήρας στην Κρήτη.

Η Ειρήνη Καντιδάκη, make up artist, καλλιεργεί με μεγάλη αγάπη, μαζί με όλη την οικογένειά της, «το κρητικό τσάι του βουνού», την ευεργετική μαλοτήρα. Τρία ζευγάρια, ο μπαμπάς Μιχάλης με τη μαμά Τασία, η αδελφή της η Μαρία και ο γαμπρός της ο Κώστας και η Ειρήνη με τον άντρα της, και αυτός Κώστας, πήραν όλοι μαζί την απόφαση, αφού ο μπαμπάς έχει φυτώριο στα Χανιά, να φτιάξουν φυτώρια μαλοτήρας και όλοι μαζί να τα φυτέψουν στον Ομαλό!

Με έβαφε και μου έλεγε την ιστορία του παππού και της γιαγιάς της: ?«Η γιαγιά και ο παππούς μου ζούσαν στους Λάκκους. Ο παππούς μου αλώνιζε καθημερινά τη Μαδάρα στα Λευκά Όρη, εκεί όπου έβοσκε τα πρόβατα και έφτιαχνε τυρί και μυζήθρα. Η γιαγιά στο σπίτι πάντα στήριγμα, δημιουργούσε δίπλα του τα καλύτερα. Μια από τις πιο έντονες αναμνήσεις που έχω, είναι ο παππούς μου να φέρνει μαλοτήρα στο σπίτι από τη μαδάρα*. Τόσο μυρωδάτη, τόσο όμορφη, την άπλωναν στο κατώι και την αποξήραιναν».

– Και εσύ τι έχεις να θυμάσαι από αυτή την ιεροτελεστία, Ειρήνη, την ρωτάω.

«Κάθε βράδυ η γιαγιά και ο παππούς μας έφτιαχναν μαλοτήρα με ματζιοράνα και μέλι. Καθόμασταν όλοι μαζί στο τραπέζι δίπλα στη σόμπα και πίναμε την πιο μυρωδάτη μαλοτήρα, συνοδευόμενη πάντα από ένα τέλειο παξιμάδι. Έχω ακόμη αυτή τη μυρωδιά και τη γλυκιά ανάμνηση από τα βράδια μας».

– Και να φανταστώ, από τότε στην καθημερινότητά σου υπάρχει αυτή η συνήθεια.

«Στην εφηβεία σταμάτησα να πιστεύω σ' αυτή την ιεροτελεστία και θεώρησα ξεπερασμένη τη μαλοτήρα! Όταν όμως χτυπούσε την πόρτα μου μια ιωσούλα, τότε έτρεχα κατευθείαν σε αυτή, για να μου δώσει τα πολύτιμα συστατικά της και να κάνει τα… μαγικά της».

– Μου έχει εξιτάρει τη φαντασία η γιαγιά. Πόσων χρονών έφυγε;

«Η γιαγιά έζησε 105 υπέροχα χρόνια, χωρίς μια ασθένεια να την έχει ακουμπήσει. Μεγαλώνοντας, κατάλαβα γιατί για χρόνια ολόκληρα μας έλεγε: «Κάθε βράδυ, παιδί μου, να τρως μαλοτήρα με παξιμάδι για να μην έχεις ποτέ κανένα πρόβλημα».

– Πώς πήρατε την απόφαση και πού είναι η καλλιέργεια.

«Η οικογένεια μου αγαπάει πολύ τη φύση. Θέλαμε να μοιραστούμε με τον κόσμο αυτή την υπέροχη εμπειρία και να γνωρίσει τη γεύση και τις ιδιότητες της μαλοτήρας, που μεγαλώνει στο οροπέδιο του Ομαλού, λίγο πριν την είσοδο του φαραγγιού της Σαμαριάς. Έτσι, με τη βοήθεια ενός καλού φίλου του μπαμπά μου, του Δρ. Κω?στα Δ. Οικονομα?κη (γεωπο?νος, τέως Τακτικός Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ), ξεκινήσαμε να ψάχνουμε πώς να προχωρήσουμε αυτό το εγχείρημα, που όλη η οικογένεια αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. Τώρα είμαστε λίγο πριν επιλέξουμε τα καλύτερα κλαδάκια της μαλοτήρας. Θα τα κόψουμε με το χέρι και θα τα αποξηράνουμε στη σκιά με φυσικό τρόπο, όπως ακριβώς έκανε και η γιαγιά μου. Είμαι σίγουρη ότι όλοι θα καταλάβουν γιατί αυτή η γη είναι μαγευτική, γιατί η γεύση της μαλοτήρας του Ομαλού είναι μαγευτική!».

Κάπου εκεί τελείωσε το μακιγιάζ, έκλεισα το μαγνητοφωνάκι μου, την ευχαρίστησα και φεύγοντας προς την σκάλα για να ανέβω στο στούντιο σκέφτηκα τα λόγια του Ελύτη:

«Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά…»

Σκέφτηκα, λοιπόν, κι εγώ να δημιουργήσω ένα αναψυκτικό στη μνήμη της γιαγιάς και του παππού. Έβαλα τα ίδια υλικά και πρόσθεσα λίγα γερακαριανά κεράσια, για τον εκσυγχρονισμό και τη διαφορετικότητα, με σεβασμό όμως πάντα στο θαυματουργό βοτάνι και στην οικογενειακή παράδοση.

[photo: Εύα Παρακεντάκη]

Αναψυκτικό-παγάκι με μαλοτήρα, μαντζουράνα, κεράσια και μέλι

Βράζουμε νερό και κατεβάζουμε από τη φωτιά. Ρίχνουμε τη μαλοτήρα στο καυτό νερό και σκεπάζουμε με ένα πιατάκι για πέντε λεπτά, έτσι ώστε το βοτάνι να αφήσει όλες τις μαγικές του ιδιότητες στο νερό. Σε μια παγοθήκη βάζουμε από ένα κεράσι και λίγο μέλι και γεμίζουμε με τη μαλοτήρα που έχει κρυώσει.[photo: Εύα Παρακεντάκη]
photo: Εύα ΠαρακεντάκηΒράζουμε ένα λίτρο νερό και το κατεβάζουμε από τη φωτιά. Ρίχνουμε 5-6 κουταλάκια μαλοτήρα, 2-3 κουταλάκια μαντζουράνα και το αφήνουμε για πέντε λεπτά σκεπασμένο. Σουρώνουμε και το αφήνουμε να κρυώσει. Γεμίζουμε ένα γυάλινο μπουκάλι και το βάζουμε στο ψυγείο. Όταν θέλουμε να πιούμε, σερβίρουμε τη βρασμένη μαλοτήρα-μαντζουράνα και βάζουμε τα μαγικά παγάκια. Τη δροσιά του να έχεις!

Υ.Γ.: Τα τηλέφωνα της οικογένειας Καντιδάκη, σε περίπτωση που κάποιος θέλει να επικοινωνήσει μαζί τους, είναι 6948-285961 και 28210-93036.

Μαδάρα: αποψιλωμένη έκταση, γυμνή, άδενδρη, ακατάλληλη για γεωργική εκμετάλλευση ή τα θερινά βοσκοτόπια των κρητικών βουνών (ιδιαίτερα των Λευκών Ορέων), που βρίσκονται σε υψόμετρο από 1.400 έως 2.000 μέτρα.

*Η Εύα Παρακεντάκη διατηρεί το food blog Eva In Tasteland και την εκπομπη Μama Mia στη ΝΕΑ τηλεόραση Κρήτης 
καθε Σαββατο στις 18.30

bostanistas.gr